WZF • Warszawa • Przemysł fotograficzny

FOTON Warszawa

Polski przemysł fotochemiczny narodził się już w 1888 roku. Prekursorem i twórcą polskiej fotochemii był Piotr Lebiedziński, który jako pierwszy rozpoczął produkcję materiałów światłoczułych na skalę przemysłową.

W 1936 roku bracia Jerzy i Kazimierz Franaszkowie, właściciele „J. Franaszek S.A.” rozpoczęli budowę oddziału „FOTO” w Warszawie przy ulicy Wolskiej 45.

Mural FOTON na warszawskiej Pradze
Mural reklamowy przy ul. Targowej w Warszawie z lat 70. XX w. promujący błony fotograficzne produkcji Warszawskich Zakładów Fotochemicznych FOTON.

Warszawskie Zakłady Fotograficzne

FOTON dd XIX w. do dziś

Firma FOTON znana była z produkcji doskonałej jakości papierów fotograficznych oraz błon negatywowych. Dewizą założycieli - braci Franaszków - było zawsze: „u nas wszystko musi być najlepsze” – i bracia z powodzeniem realizowali swoje zamierzenia.

Wybuch II wojny światowej nie spowodował zaprzestania produkcji, a fabryka nie przeszła pod zarząd niemiecki. Zniszczenia parku maszynowego wymusiły jednak zmiany asortymentowe.

W okresie okupacji niemieckiej w zakładzie, w ramach prowadzonej działalności konspiracyjnej, produkowano papiery z odpowiednimi znakami wodnymi dla potrzeb wywiadowczych i dywersyjnych Armii Krajowej. Drukowano i powielano również liczne materiały antyniemieckie.

Kazimierz Franaszek poświęcił się działalności humanitarnej i patriotycznej, pomagając rodzinom pracowników poległych lub więzionych w obozach, wypłacając im regularne pobory.

Historia FOTONu

Najważniejsze daty i wydarzenia w historii zakładów FOTON
1888 • Początki polskiej fotochemii Piotr Lebiedziński rozpoczyna produkcję materiałów światłoczułych na skalę przemysłową.
1936 • Oddział „FOTO” przy ul. Wolskiej Jerzy i Kazimierz Franaszkowie rozpoczynają budowę oddziału „FOTO” w Warszawie.
1939–1945 • Okupacja i konspiracja Działalność trwa; powstają papiery ze znakami wodnymi dla AK i materiały antyniemieckie.
1943 • Śmierć Jerzego Franaszka W 1943 roku zmarł Jerzy Franaszek.
5 sierpnia 1944 • Zbrodnia na Woli Oddziały SS mordują pracowników i osoby szukające schronienia; ginie również Kazimierz Franaszek z rodziną.
1944 • Zniszczenia Powstania Warszawskiego Większość budynków fabrycznych zostaje zniszczona; urządzenia produkcyjne zdemontowano i wywieziono.
Po 1945 • WZF FOTON Fabrykę „J. Franaszek S.A.” upaństwowiono i nadano nazwę Warszawskie Zakłady Fotochemiczne FOTON.
Powojenne dekady • Radiologia medyczna Produkcja błon i odczynników fotograficznych, w tym głównie dla radiologii medycznej; sprzedaż pod znakiem FOTON.
2002 • FOTON Trading Działalność handlową WZF FOTON przejmuje FOTON Trading Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.

Dziedzictwo FOTONu w Warszawie

Zabytkowy mural reklamowy
Mural FOTON – widok z dystansu
Mural FOTONu przy ul. Targowej wpisany w krajobraz współczesnej Warszawy.

Po wojnie fabrykę – po wstępnej odbudowie – upaństwowiono i nadano jej nazwę Warszawskie Zakłady Fotochemiczne FOTON. Zakład produkował błony i odczynniki fotograficzne, w tym w przeważającej części dla radiologii medycznej.

W 2002 roku działalność handlową WZF FOTON przejęła firma FOTON Trading Sp. z o.o., z siedzibą w Warszawie. Znak FOTON został przejęty przez osoby prywatne.